Goede ventilatie is in de eerste plaats belangrijk voor je gezondheid. Het verbetert echter ook de werking van de open haard en vermindert het risico van onaangename geuren en allergieën.
Ventilatie wordt gewaarborgd door een ventilatiesysteem. Deze brengt frisse lucht naar de gedeeltes van je huis die een lage luchtvochtigheidsgraad hebben zoals de slaapkamer en de woonkamer. De lucht beweegt dan door de gang en het trappenhuis naar de gedeeltes met een hoge luchtvochtigheid, de keuken en de badkamer. Op deze plekken wordt de lucht afgevoerd door het ventilatiesysteem.
Er zijn vier erkende gecentraliseerde ventilatiesystemen, variërend van volledig natuurlijke ventilatie tot aan mechanische ventilatie en twee vormen van van gemengde ventilatie.
Geheel natuurlijk
Bij een systeem van natuurlijke aan- en afvoer van lucht wordt er geen gebruik gemaakt van mechanische middelen. Dit is de volledig natuurlijke ventilatie. De toevoer van frisse lucht verloopt op natuurlijke wijze middels geïntegreerde ventilatieroosters in de ramen.
Dit valt gemakkelijk te installeren en vergt weinig aan onderhoud, bovendien is het goedkoop.
Natuurlijke luchtafvoer en mechanische luchttoevoer
Een natuurlijke luchtinlaat is niet altijd mogelijk als gevolg van een lawaaierige omgeving, omdat er gedeelten zonder ramen zijn of omdat je huis deel uit maakt van een gebouw met appartementen. In dit geval kan er op mechanische wijze voor de toevoer van verse lucht voorzien worden.
Natuurlijke toevoer en mechanische luchtafvoer
Soms is het niet mogelijk om natuurlijke afvoer installaties te plaatsen, bijvoorbeeld bij nieuwbouwhuizen en sommige gerenoveerde woningen. In dit geval kun je een ventilatiesysteem plaatsen met daarbij een mechanische afvoer van de lucht. De lucht met een hoge vochtigheidsgraad wordt vervolgens aangezogen door de leidingen in bijvoorbeeld de keuken en de badkamer.
Volledig mechanische ventilatie
Dit systeem is, van begin tot eind, volledig automatisch, omdat de af- en toevoer van de lucht wordt geleverd door fans. Een luchtafvoer netwerk die door de woning loopt verdeelt de lucht door ventilatieroosters en brengt deze naar de verschillende kamers zonder dat de luchtstromen zich kruisen.
Eén van de grote voordelen is dat er de mogelijkheid bestaat van het terugwinnen van de warmte van de afgevoerde lucht (via een warmtewisselaar). Dit systeem heet ventilatie met warmteterugwinning. De mechanische ventilatie heeft als voordeel boven de andere systemen dat de luchtstromen in evenwicht zijn.
Er bestaat bovendien de mogelijkheid om frisse lucht te zuiveren van stof en pollen. Het vereist echter wel meer onderhoud dan de andere systemen. Het is ook altijd mogelijk om een eenvoudige lucht afzuigkap in een ruimte te installeren om vocht of geuren te elimineren.
Geen ventilatiesysteem
In dit geval wordt het aanbevolen om eenmaal per dag 5 tot 10 minuten te ventileren door de ramen te openen, in plaats van de hele dag door koude lucht je huis binnen te laten komen. Met name in de winter is dit bijzonder effectief omdat koude lucht droger is dan hete lucht.